Ilaçet e zakonshme që merren nga deri në 10 milionë amerikanë për ankth dhe presion të lartë të gjakut mund të ulin rrezikun e goditjes në tru tek disa individë me rrezik të lartë, sugjeron një studim.
Propranololi, një lloj ilaçi i njohur si “beta bllokues” që ul efektet e adrenalinës, reduktoi rrezikun e goditjes në tru deri në 50 për qind tek gratë me migrenë kronike.
Hulumtuesit nga Universiteti Vanderbilt shqyrtuan më shumë se 3 milionë të dhëna mjekësore dhe zbuluan se, ndërsa ilaçi bëri një ndryshim të dukshëm për gratë, nuk pati efekt tek burrat me migrenë.
Shkencëtarët besojnë se migrena shkakton spazma në arteriet e trurit dhe, me kalimin e kohës, këto bllokojnë rrjedhjen e gjakut në tru, duke rritur rrezikun e mpiksjes së gjakut dhe goditjes në tru.
Mendohet se propranololi parandalon zgjerimin e enëve të gjakut dhe shkaktimin e spazmave.
Kështu, gjetjet sugjerojnë që përdorimi i propranololit, që kushton më pak se një dollar për pilulë, për trajtimin e migrenës tek gratë mund të ulë rrezikun e goditjes në tru.
Goditja në tru është një nga shkaktarët kryesorë të vdekjeve në SHBA, duke goditur 800,000 amerikanë çdo vit, ose një çdo 40 sekonda. Rreth 160,000 njerëz vdesin çdo vit nga një goditje në tru.
Dr. Mulubrhan Mogos, autori kryesor i studimit dhe profesor asistenti në Shkollën e Infermierisë të Universitetit Vanderbilt, tha së “Migrena është një faktor rreziku shpesh i injoruar për çështjet kardiovaskulare. Deri kohët e fundit, trajtimet parandaluese për njerëzit që kanë migrenë nuk ishin të disponueshme”
“Shumë gra vuajnë nga migrena, dhe është e rëndësishme të theksohet se propranololi mund të jetë i dobishëm për këto gra… Kjo është një zbulim i rëndësishëm për ata që kanë migrenë”, tha Mogos, transmeton GazetaExpres.
Rreth 28 milionë gra të rritur në SHBA – një në gjashtë – mendohet se vuajnë nga migrena e rregullt.
Propranololi është një beta bllokues, një lloj ilaçi që zakonisht përshkruhet për trajtimin e presionit të lartë të gjakut dhe rrahjeve të parregullta të zemrës.
Ai gjithashtu ka treguar se ndalon efektet e ankthit, si duar të dridhura dhe një zë të pasigurt, dhe për këtë arsye përdoret gjithashtu për ankthin e performancës.
Ai funksionon duke relaksuar enët e gjakut dhe duke ngadalësuar ritmin e zemrës, çka përmirëson rrjedhjen e gjakut dhe ul presionin e gjakut.
Kjo i lejon gjakut të rrjedhë më lehtë në tru, duke parandaluar mpiksjet dhe goditjet në tru.
Në studimin e ri, i cili do të paraqitet në Konferencën Ndërkombëtare të Goditjeve në Tru javën e ardhshme, hulumtuesit shqyrtuan 3 milionë të dhëna shëndetësore elektronike që mbulojnë 15 vjet nga dy bazat e mëdha të të dhënave.
Studimi përfshiu burra dhe gra me migrenë që u ndanë në dy grupe: ata që kishin pasur një goditje në tru pas migrenës së parë dhe ata që nuk kishin pasur goditje në tru.
Grupi pastaj shqyrtoi nëse pacientët ishin trajtuar me propranolol për migrenë.
Ekipi gjeti se propranololi ul rrezikun e goditjes ishemike në tru tek gratë me migrenë me 52 për qind në një analizë dhe 39 për qind në tjetrën.
Megjithatë, ilaçi nuk pati asnjë efekt tek burrat.
Ka disa lloje goditjesh në tru, por më të zakonshmja është goditja ishemike, që ndodh kur një mpiksje gjaku bllokon një arterie në tru, duke ndalur furnizimin me gjak dhe duke privuar qelizat e trurit nga oksigjeni, duke i shkaktuar ato të vdesin.
Ekipi tha se është e mundur që nuk u pa asnjë efekt tek burrat sepse migrena është lidhur më shumë me goditjen në tru tek gratë sesa tek burrat, megjithatë mekanizmi i saktë për këtë ndryshim mbetet i paqartë.
Gratë janë dy deri në katër herë më të prira se burrat për të pasur migrenë. Një studim i vitit 2023 gjeti se 43 për qind e grave dhe 18 për qind e burrave kanë pasur të paktën një migrenë.
Hulumtuesit thanë se kostoja e ulët e propranololit – rreth 10 deri në 20 dollarë për një furnizim mujor – mund të ofrojë një zgjidhje më të aksesueshme për trajtimin e migrenës dhe, në afat të gjatë, goditjen në tru.
“Gjetjet tona tregojnë se gratë dhe profesionistët e kujdesit shëndetësor duhet të diskutojnë përfitimet e ndërhyrjeve parandaluese të migrenës”, tha Dr. Mogos.
“Për individët që nuk kanë burime të mjaftueshme dhe që mbajnë një ngarkesë më të madhe nga ky problem dhe mund të mos kenë akses në trajtime të reja, ne duhet të sigurojmë që këto trajtime të jenë në dispozicion për ta. Ky qasje mund të ndihmojë në reduktimin e diferencave shëndetësore.”
Gjetjet e studimit mund të jenë të rëndësishme, duke pasur parasysh se numri i njerëzve, veçanërisht të rinjtë, që pësojnë goditje në tru ka shpërthyer në vitet e fundit.
Ka pasur një rritje prej rreth 8 për qind të goditjeve në tru, me një rritje prej 15 për qind tek njerëzit 18 deri në 44 vjeç.
Ndërkohë që propranololi mund të parandalojë goditjet në tru, hulumtime shtesë sugjerojnë që ilaçe të tjera të zakonshme si holluesit e gjakut, antipsikotikët dhe opioidët mund të rrisin rrezikun për goditje në tru.
Ilaçet antipsikotike si klozapina dhe haloperidoli, të cilat merren nga 3.8 milionë të rritur në SHBA, kanë treguar se shkaktojnë shtim në peshë, e cila mund të rrisë presionin e gjakut dhe të çojë në ngushtimin e arterieve, duke rritur rrezikun e goditjes.
Për më tepër, holluesit e gjakut si warfarin – të cilin e marrin 8 milionë amerikanë – zvogëlojnë aftësinë e gjakut për të mpiksur. Megjithatë, gjaku që është shumë i hollë mund të shkaktojë hemoragji në tru, një tjetër formë goditje në tru. /GazetaExpress/
