Simptomat e Mëlçisë se dhjamosur
Shumë njerëz që vuajnë nga mëlçia e dhjamosur nuk e dinë që e kanë sepse nuk përjetojnë ndonjë simptomë. Kur njerëzit përjetojnë simptoma, ata mund të kene humbje të oreksit, humbje peshe, plotësi të barkut, dhimbje barku, lodhje, konfuzion, dobësi dhe të përziera. Shenjat e mëlçisë yndyrore që mund të jenë të dukshme për të tjerët përfshijnë një zverdhje të lëkurës dhe syve (verdhëz) dhe ënjtje të këmbëve dhe barkut (edemë).
Diagnostikimi i Mëlçisë Yndyrore
Sëmundja e mëlçisë yndyrore mund të jetë e vështirë të diagnostikohet, sepse shumë njerëz nuk kanë ndonjë simptomë. Testet që mjeku mund të urdhërojë nëse dyshojnë se një pacient ka mëlçi të yndyrshme përfshijnë teste gjaku për të monitoruar për ngritjen e enzimave të mëlçisë, EKO dhe skanimin e tomografisë kompjuterike (CT). Elastografia është një test që ndihmon në vlerësimin e nivelit të dhjamit në mëlçi. Në disa raste, mjeku mund të dëshirojë të marrë një mostër të indit të mëlçisë (biopsia e mëlçisë) për të diagnostikuar sëmundjen e mëlçisë yndyrore.
Trajtimi i mëlçisë yndyrore
Ka shumë pacientë që mund të ndikojne per mire me ndryshimet në dietë dhe mënyrën e jetesës për të trajtuar një mëlçi të yndyrshme. Humbja e peshës nëse janë mbipeshë ose obeze mund të ndihmojë mëlçinë. Humbja ne peshe edhe 2-3 kg, mund të ndihmojë. Në varësi të peshës së një pacienti, humbja e peshës prej rreth 10 përqind është e dëshirueshme. Mjeku ose nutricionisti mund të rekomandojë dietën më të mirë të sëmundjes së mëlçisë yndyrore. Ata që janë shumë obezë mund të kenë nevojë për një operacion për humbje peshe, i cili mund të ndihmojë gjithashtu në mëlçinë e dhjamosur.
Mjeku gjithashtu mund të përshkruajë ilaçe të caktuara për të trajtuar inflamacionin dhe për të ndihmuar në mbajtjen nën kontroll të sheqerit në gjak, nëse pacientët kanë nevojë për to.
Ushtrimet fizike
Pacientët mund të jenë në gjendje të trajtojnë dhe të permiresojne mëlçinë yndyrore me ndihmën e dietës dhe ndryshimeve të jetesës. Ushtrimi për të paktën 30 minuta për pesë ditë në javë mund të ndihmojë njerëzit të humbin peshë. Edhe aktivitetet e moderuara si ecja me ritëm të shpejtë llogariten drejt këtij qëllimi. Njerëzit të cilët nuk janë ushtruar për një kohë ose që kanë filluar të ushtrohen për herë të parë duhet të konsultohen me mjekun e tyre së pari.
Shmangni alkoolin
Njerëzit që vuajnë nga sëmundja e mëlçisë yndyrore nga alkooli nuk duhet të pinë alkool. Kjo mund të thuhet më lehtë sesa të bëhet. Në vitin 2018, pothuajse 15 milion njerëz në Sh.B.A vuanin nga një çrregullim i përdorimit të alkoolit. Dhe ky konsum i tepërt i alkoolit mund të çojë në sëmundje të mëlçisë yndyrore.
A mund të sherohet mëlçia yndyrore? Përgjigja është po, veçanërisht nëse procesi i sëmundjes diagnostikohet herët. Shmangia e alkoolit është pjesë e procesit të rimëkëmbjes. Pacientët me mëlçi yndyrore që dyshojnë se kanë një problem abuzimi me alkoolin duhet të flasin me mjekët e tyre. Ka trajtime që mund të ndihmojnë.
Kontrollohuni me analiza
Mëlçia e dhjamosur mund të rrisë rrezikun e diabetit të tipit 2. Pasja e të dy kushteve mund ta përkeqësojë mëlçinë yndyrore nëse diabeti tip 2 nuk kontrollohet mirë. Pacientët që kanë diabet tip 2 duhet të sigurohen se është i kontrolluar mirë. Njerëzit me mëlçi të yndyrshme duhet të mbajnë nën kontroll lipidet e gjakut, si trigliceridet dhe të ashtuquajturin kolesterol “të keq” LDL. Kontrolli i presionit të lartë të gjakut dhe humbja e peshës gjithashtu ndihmon në largimin e mëlçisë. Ata gjithashtu duhet të shmangin pirjen e alkoolit.
Njerëzit me mëlçi të yndyrshme duhet të ndjekin kontrolle të rregullta të mjekut për të qëndruar në zoterim të shëndetit të tyre. Mjeku mund të urdhërojë një EKO për të monitoruar mëlçinë e një pacienti së bashku me teste të rregullta të gjakut për të monitoruar funksionin e mëlçisë.
Mbroni Mëlçinë
Njerëzit që vuajnë nga sëmundja e mëlçisë yndyrore mund të zhvillojnë një gjendje më serioze nëse sëmuren me hepatit A, hepatit B, pneumoni ose grip. Kjo është arsyeja pse është e rëndësishme të merrni vaksinat kundër këtyre sëmundjeve për të ulur rrezikun e komplikimeve të tjera të mundshme.
Mëlçia filtron gjithçka që hamë, pimë dhe marrim; kjo përfshin barëra, vitamina, suplemente dhe ilaçe (ilaçe pa recetë dhe me recetë). Pacientët që vuajnë nga mëlçia e dhjamosur ose gjendje tjetër që rrezikon funksionin e mëlçisë duhet të flasin me mjekët e tyre për gjithçka që marrin. Pacientët mund të kenë nevojë të ndalojnë marrjen e substancave të caktuara ose të kalojnë në ilaçe të ndryshme që nuk dëmtojnë mëlçinë.
Parandaloni mëlçinë e dhjamosur
Parandalimi është gjeja me e mire kur bëhet fjalë për sëmundjen e mëlçisë yndyrore. Pyesni mjekun për dietat më të mira për parandalimin e sëmundjes së mëlçisë yndyrore. Mbani peshën e ulet duke ngrënë një dietë të arsyeshme dhe duke u ushtruar rregullisht, natyrisht me dijen dhe lejen e mjekut. Shmangni ose kufizoni marrjen e alkoolit. Rishikoni të gjithë mjekimet pa recetë, ilaçet me recetë, suplementet, vitaminat dhe barishtet me mjekun për tu siguruar që nuk po dëmtojnë mëlçinë. Të jetosh një mënyrë jetese të shëndetshme e mban nen kontroll peshën, presionin e gjakut, lipidet e gjakut, stresin, diabetin dhe sëmundjet e zemrës. Kjo eshtë gjithashtu e mirë për mëlçinë.
Nga Alket Koroshi, mjek nefrolog
