Ata që kanë përjetuar humbjen e një personi të dashur nga çmenduria, do ta dinë se është si të humbasësh dikë dy herë. Alzheimer është kthyer tashmë në shkaktarin kryesor të vdekjeve në Mbretërinë e Bashkuar, sëmundje mizore më e rrezikshme sesa kanceri, sëmundjet e zemrës ose goditjet në tru teksa plakemi.
Nëse jeni diagnostikuar me këtë sëmundje, atëherë nuk do të thotë mos të bëni asgjë pasi sipas mjekëve “Alzheimer kryesisht është një sëmundje e stilit të jetesës”.
Ka faktorë gjenetikë, ashtu si me kancerin dhe sëmundjet vaskulare, por nga 13 faktorët e rrezikut me demencën dhe Alzheimer, mjekët tregojnë se vetëm një është gjenetik.
Pak më shumë se 100 vjet më parë Alzheimer nuk ekzistonte. Sot, një në 11 persona mbi moshën 65 vjeç ka demencë në MB. “Mjedisi në të cilin po jetojmë ka ndryshuar ndjeshëm dhe kjo është ajo që i rrit normat”, thotë Dr Donnai.
Gjumi dhe dieta e dobët, nivelet e stresit dhe toksinat mjedisore janë të gjitha pjesë e tablosë së jetës moderne që ka shkaktuar inflamacion të shfrenuar në qelizat tona. Kjo nga ana tjetër dëmton barrierën gjaku-tru (BBB), qëllimi i së cilës është të mbrojë trurin nga toksinat në gjak. Një simptomë e një BBB të dobët është mjegulla e trurit ose vështirësia në përqendrim, citon Telegraph.
Themeluesi i Viavi, një klinikë që fokusohet në mjekësinë parandaluese dhe ekzaminimin shëndetësor, Dr Donnai punon me klientët në përpjekje për të frenuar rëniet njohëse. Programi i tij gjashtë-javor Better Brain fokusohet në eliminimin e faktorëve të rrezikut që dëmtojnë funksionin e trurit tuaj, si dhe ndryshimet pozitive që mbështesin shëndetin e mirë të trurit.
Demenca vaskulare fillon 15 vjet përpara se të shfaqni simptomat tuaja të para dhe mënyra e jetesës suaj ndikon masivisht nëse ajo shprehet apo jo. Gjashtë javë janë të mjaftueshme për të parë ndryshime rrënjësore, shprehet mjekja e cila citon: “Ka kaq shumë që mund të bësh pa pasur nevojë të marrësh ilaçe. Gjëja më e rëndësishme është të mos prisni derisa të keni simptoma.”
Dieta është një nga mënyrat më efektive për ta bërë këtë. “Nëse shikojmë njerëzit me fillimin e hershëm të rënies njohëse, ajo që bën ndryshimin më të madh për ta kthyer atë është dieta dhe më pas fillimi i ushtrimeve. Është kaq e thjeshtë.”Mënyra më e shpejtë për të larguar trurin nga mjegulla e trurit është të filloni prodhimin e ketoneve në trup. Shkencëtarët kanë sugjeruar se një dietë keto rrit funksionin e trurit dhe mund të shërbejë si një trajtim i mundshëm për sëmundjen e Alzheimerit.
Ketonet janë acide që trupi juaj prodhon kur zbërthen yndyrën. Ato kalojnë barrierën gjak-tru dhe mund të përdoren nga qelizat e trurit si lëndë djegëse. “Truri juaj lulëzon me një dietë me shumë ketone”, thotë Dr Donnai. “Është si të nisësh makinën. Truri juaj thotë: ‘O zot, kështu mund të funksionoj!’
Dr Donnai rekomandon një agjërim me ndërprerje tre herë në javë: “Mundohuni të mos hani për një periudhë 16-orëshe dhe shmangni ngrënien më vonë se tre orë para gjumit. Kalimi i mëngjesit ose i një vakti në mbrëmje mund të ketë një ndryshim masiv në trurin tuaj.
Ajo shton: “Gjenet tona nuk kanë ndryshuar për më shumë se 30,000 vjet; nuk jemi mësuar të hamë gjithë ditën”.
Ju mund të mendoni se agjërimi me ndërprerje ka të bëjë me privimin, por kjo është pikërisht ajo që Dr Donnai nuk dëshiron që ne të bëjmë. “Përkundrazi, ka të bëjë me të pasurit në furnizimin e trurit tuaj me lëndët ushqyese të duhura.”
Pasi të keni filluar të pastroni mjegullën e trurit, mund të filloni të sillni lëndët ushqyese për të mbështetur funksionin e trurit. Dieta moderne ka zhvendosur yndyrën në favor të sheqerit dhe është toksike për trurin tonë. “Frika për kolesterolin e lartë bëri që produktet me pak yndyrë të mbushnin raftet e supermarketeve. Por ajo që ndodhi është se ne kemi shtuar sheqer aty ku ka qenë yndyra”, thotë Dr Donnai. Megjithatë, yndyra është e mirë për trurin tonë. “Nëse nuk jeni mbipeshë, pjesa më e madhe e yndyrës sonë është në trurin tonë. Është një ind shumë yndyror. Acidet yndyrore me zinxhir të mesëm omega-3 janë jashtëzakonisht të dobishme për trurin tuaj. Por dieta jonë moderne shkon drejt omega-6 dhe 9s. Omega-3 mund të gjendet te vaji i ullirit, peshku me vaj, mishi i kuq i ushqyer me fara liri, djathi me cilësi të mirë dhe vezët: “Ka një keqkuptim për vezët. Njerëzit shqetësohen për kolesterolin, por ato janë një burim vajrash dhe proteinash të mira.”
Sheqeri ndërkohë shkakton inflamacion dhe dëmtim të BBB. “Ajo lejon që toksinat të vendosen në trurin tonë. Pllaka amiloide që ne shohim të krijohet tek pacientët me Alzheimer është truri që përpiqet të mbrohet nga të gjitha këto fyerje. Është e ngjashme me grumbullimin e kolesterolit që shohim në murin vaskular.” Një dietë e pasur me magnez, zink dhe vitamina B dhe D do të ndihmojë në optimizimin e funksionit të trurit. Gjeni ato në fruta dhe perime me ngjyrë të errët si boronicat, manaferrat, patëllxhani dhe panxhari, si dhe perimet me gjethe jeshile si lakra jeshile, brokoli dhe lakra” thotë Dr Donnai.
Favorizoni perimet në vend të frutave dhe jepni përparësi frutave të kopshtit mbi ato tropikale. “Ju mund të mendoni se ato janë të shëndetshme, por frutat si ananasi, mango dhe banane janë plot me sheqer”, thotë ajo.
