Një test gjaku për më shumë se 50 lloje kanceri mund të ndihmojë në përshpejtimin e diagnozës, sipas një studimi të ri.
Rezultatet e një prove në Amerikën e Veriut tregojnë se testi ishte në gjendje të identifikonte një gamë të gjerë kanceresh, nga të cilat tre të katërtat nuk kanë ndonjë formë programi shqyrtimi, shkruan BBC, transmeton Gazeta Express.
Më shumë se gjysma e kancereve u zbuluan në një fazë të hershme, ku janë më të lehta për t’u trajtuar dhe potencialisht të shërueshme.
Testi Galleri, i prodhuar nga firma farmaceutike amerikane Grail, mund të zbulojë fragmente të ADN-së kanceroze që janë shkëputur nga një tumor dhe qarkullojnë në gjak. Aktualisht po testohet nga NHS.
Studimi ndoqi 25,000 të rritur nga SHBA dhe Kanadaja për një vit dhe pothuajse një në 100 persona mori një rezultat pozitiv. Për 62% të këtyre rasteve, kanceri u konfirmua më vonë.
Hulumtuesja kryesore Dr. Nima Nabavizadeh, profesoreshë e asociuar e mjekësisë së rrezatimit në Universitetin e Shëndetit dhe Shkencës së Oregonit, tha se të dhënat treguan se testi mund të “ndryshojë rrënjësisht” qasjen e tyre ndaj shqyrtimit të kancerit.
Ai shpjegoi se kjo mund të ndihmojë në zbulimin e shumë llojeve të kancerit “më herët, kur shanset për trajtim të suksesshëm apo edhe shërim janë më të mëdha”.
Testi përjashtoi saktë kancerin në mbi 99% të atyre që rezultuan negativë.
Kur u kombinua me skriningun e gjirit, zorrëve dhe qafës së mitrës, ai rriti numrin e kancereve të zbuluara në përgjithësi shtatëfish.
Çështja kryesore është se tre të katërtat e kancereve të zbuluara ishin ato që nuk kanë program skriningu, siç janë kanceri i vezoreve, mëlçisë, stomakut, fshikëzës dhe pankreasit.
Testi i gjakut identifikoi saktë origjinën e kancerit në nëntë nga 10 raste.
Këto rezultate mbresëlënëse sugjerojnë se testi i gjakut përfundimisht mund të ketë një rol të madh për të luajtur në diagnostikimin e kancerit më herët.
Por shkencëtarët që nuk janë përfshirë në hulumtim thonë se nevojiten më shumë prova për të treguar nëse testi i gjakut zvogëlon vdekjet nga kanceri.
Clare Turnbull, profesoreshë e gjenetikës së kancerit translacional në Institutin e Kërkimeve të Kancerit në Londër, tha: “Të dhënat nga studimet e rastësishme, me vdekshmërinë si rezultat përfundimtar, do të jenë absolutisht thelbësore për të përcaktuar nëse zbulimi në një dukshëm fazë më të hershme nga testi Galleri përkthehet në përfitime për uljen e vdekshmërisë”.
Rezultatet kryesore do të publikohen në kongresin e Shoqatës Europiane për Onkologji Mjekësore në Berlin të shtunën, por detajet e plota ende nuk janë publikuar në një revistë të rishikuar nga kolegët.
Shumë gjëra do të varen nga rezultatet e një studimi trevjeçar që përfshin 140,000 pacientë të NHS në Angli, i cili do të publikohet vitin e ardhshëm.
NHS ka thënë më parë se nëse rezultatet janë të suksesshme, do t’i zgjerojë testet në një milion njerëz të tjerë.
Sir Harpal Kumar, president i biofarmës në Grail, tha se “rezultatet janë shumë bindëse”.
Duke folur për BBC-në, ai tha se kjo ofron një mundësi për të “gjetur shumë më tepër kancere – dhe shumë nga kanceret më agresive – në një fazë shumë më të hershme kur kemi trajtime më efektive dhe potencialisht kuruese”.
Por Naser Turabi i Cancer Research UK paralajmëroi se nevojiten kërkime të mëtejshme për të “shmangur diagnostikimin e tepërt të kancereve që mund të mos kenë shkaktuar dëm”.
Komiteti Kombëtar i Shqyrtimit në Mbretërinë e Bashkuar do të “luajë një rol kritik në shqyrtimin e provave dhe përcaktimin nëse këto teste duhet të miratohen nga NHS”, shtoi ai.
