Një rishikim i ri dhe i thelluar ka zbuluar se nuk ka lidhje bindëse midis përdorimit të paracetamolit gjatë shtatzënisë dhe rritjes së shanseve që fëmijët të diagnostikohen me autizëm apo ADHD.
Kërkimi erdhi në fokus të medias pas deklaratave të administratës Trump, e cila paralajmëroi gratë shtatzëna të përdornin paracetamolin me kursim, duke rekomanduar vetëm “dozën më të ulët efektive dhe për kohën më të shkurtër të mundshme.”
Në një fjalim në Shtëpinë e Bardhë në shtator, Trump këshilloi gratë shtatzëna të “përballonin dhimbjen” dhe të shmangnin ilaçin, duke pretenduar se ai kontribuonte në rritjen e rasteve të autizmit.
Paracetamoli mbetet i rekomanduar nga NHS si ilaçi i parë për dhimbje gjatë shtatzënisë, me rreth gjysmën e grave shtatzëna që e përdorin. Në SHBA, ky numër arrin në rreth 65%.
Ndërsa nivelet e diagnozave të autizmit janë rritur, ekspertët shpjegojnë se kjo nuk ka të bëjë me përdorimin e paracetamolit, por me përmirësimin e diagnostikimit dhe rritjen e kërkesës për vlerësime.
Studimi më i madh deri më sot
Rishikimi, i publikuar në British Medical Journal, analizoi nëntë rishikime sistematike që përfshinin 40 studime vëzhguese mbi ndikimin e paracetamolit në shtatzëni.
Rezultatet treguan se cilësia e studimeve ekzistuese ishte nga “e ulët deri kritikisht e ulët”, dhe çdo lidhje e supozuar midis paracetamolit dhe autizmit mund të shpjegohej nga gjenetika ose faktorë të tjerë mjedisorë.
Prof. Shakila Thangaratinam, autorja kryesore e studimit nga Universiteti i Liverpoolit, tha për Guardian:
“Gratë duhet të dinë se provat aktuale nuk mbështesin një lidhje midis paracetamolit dhe autizmit apo ADHD-së. Nëse një grua shtatzënë ka nevojë për paracetamol për temperaturë ose dhimbje, duhet ta marrë, veçanërisht sepse temperatura e lartë gjatë shtatzënisë mund të jetë e rrezikshme për foshnjën.”
Gjithashtu, më shumë se 75% e studimeve paralajmëruan që duhet të kihet kujdes në interpretimin e të dhënave, pasi nuk mund të përjashtohej ndikimi i faktorëve të tjerë, si historia mjekësore e nënës.
Gjenetika dhe faktorët mjedisorë, jo paracetamoli
Në një rishikim që përfshinte më shumë se 2 milion fëmijë suedezë, u gjet se shkalla e autizmit dhe ADHD-së ishte pak më e lartë te ata fëmijë që nënat kishin përdorur paracetamol gjatë shtatzënisë, por ky efekt nuk qëndroi kur u krahasua me vëllezërit dhe motrat, duke treguar se gjenetika dhe faktorët familjarë ishin përgjegjës, jo ilaçi.
Prof. Thangaratinam shtoi:
“Nëse ka histori familjare të autizmit ose ADHD-së, ka shumë gjasa që kjo të jetë arsyeja e diagnozës dhe jo përdorimi i paracetamolit nga nëna gjatë shtatzënisë.”
Ekspertët nënvizojnë se alternativa ndaj paracetamolit, si ibuprofeni, mund të shkaktojnë komplikacione serioze gjatë shtatzënisë, duke e bërë paracetamolin opsionin më të sigurt kur nevojitet.
Mesazhi për prindërit dhe gratë shtatzëna
Rishikimi shpreson të qetësojë nënat që ndihen keq për marrjen e paracetamolit gjatë shtatzënisë. Autorët shtojnë:
“Të dhënat aktuale nuk janë të mjaftueshme për të lidhur në mënyrë përfundimtare ekspozimin në mitër me autizmin ose ADHD-në tek fëmijët.”
Prof. Dimitrios Siassakos nga University College London konfirmoi:
“Paracetamoli është ilaçi më i sigurt gjatë shtatzënisë dhe është përdorur nga shumica e grave për dekada pa asnjë ndikim të lidhur me autizmin apo ADHD-në.”
Paracetamoli mbetet zgjedhja më e sigurt për trajtimin e dhimbjeve dhe temperaturës gjatë shtatzënisë. Rritja e diagnozave të autizmit dhe ADHD-së reflekton vetëm përmirësimin e diagnostikimit, rritjen e ndërgjegjësimit dhe faktorët gjenetikë/familjarë, jo përdorimin e paracetamolit nga nëna. /GazetaExpress/
