Shkencëtarët mund të kenë zbuluar një lidhje mes placentës, organit që ushqen fetusin, dhe origjinës së sëmundjeve mendore, përfshirë skizofreninë. Nëse kjo konfirmohet, zbulimi mund të hedhë dritë mbi mënyrën se si çrregullimet psikiatrike zhvillohen para lindjes për shkak të ndikimeve prenatale.
Hipoteza e pranuar gjerësisht e “zhvillimit nervor” sugjeron se skizofrenia e ka origjinën në bark përmes një përzierjeje të rrezikut gjenetik dhe faktorëve prenatalë. Megjithatë, mekanizmi i saktë ka mbetur i paqartë.
Një studim i fundit i publikuar në Nature Communications tregon për ndryshime epigjenetike në placentë si një element kyç të mundshëm. Këto janë modifikime kimike të ADN-së që nuk ndryshojnë kodin gjenetik, por ndikojnë në aktivitetin e gjeneve. Studiuesit analizuan ADN-në nga 368 mostra placente, duke u fokusuar në metilimin e ADN-së, një ndryshim që ndikon se si aktivizohen ose çaktivizohen gjenet.
Ata identifikuan mbi 214,000 rajone të ADN-së të metiluara shpesh në placentë, shumë prej të cilave rregullojnë shprehjen gjenetike. Meqë placenta lidh ambientin e nënës me fetusin, këto ndryshime mund të ndikojnë në zhvillimin e trurit.
Ekipi krahasoi këto gjene të metiluara me ato që janë lidhur tashmë me çrregullime si skizofrenia, çrregullimi bipolar dhe depresioni. Ata zbuluan disa gjene që përputheshin, duke sugjeruar se metilimi në placentë mund të ndikojë në prodhimin e proteinave nga këto gjene, duke ndikuar kështu në zhvillimin e trurit të fetusit.
Studimi zbuloi gjithashtu se shumë nga këto gjene të prekura lidhen me reagimet imunitare. Meqenëse kërkime të mëparshme kanë lidhur infeksionet prenatale, si gripi apo Zika, me rrezik më të lartë për çrregullime psikiatrike, studiuesit propozojnë se metilimi mund të ndikojë në gjenet imunitare, duke rritur ndoshta ndjeshmërinë e fetusit ndaj infeksioneve.
Megjithëse zbulimet janë premtuese, studimi nuk ofron prova të drejtpërdrejta se metilimi shkakton sëmundje mendore. Më tepër, ai ofron tregues për mënyrën se si kushtet e shtatzënisë mund të formësojnë shëndetin afatgjatë të trurit.
Megjithatë, nëse kërkimet e ardhshme e konfirmojnë lidhjen, kjo mund të çojë në ndërhyrje të hershme. “Nëse do të mund të identifikonim faktorët e rrezikut që në fazën prenatale, do të mund të ndërhynim para se të shfaqeshin simptomat,” tha autorja kryesore Ariadna Cilleros-Portet nga Spitali Mount Sinai. / Science Daily
