Për më shumë se një shekull, qyteti suedez i Kiruna ka qenë një qendër kryesore minerare, e njohur për bollëkun e mineraleve të çmuara, veçanërisht hekurit. Megjithatë, kjo e kaluar e begatë ka krijuar një realitet shqetësues: nxjerrja e mineraleve ka shkaktuar një ulje të ngadaltë dhe të vazhdueshme të tokës.
Ndërtesat historike, rrugët dhe strukturat kryesore janë prekur, duke ngritur shqetësime në rritje për sigurinë dhe qëndrueshmërinë afatgjatë të qytetit. Përballë këtij kërcënimi të afërt, udhëheqësit e Kirunës morën një vendim të guximshëm dhe vizionar: të zhvendosnin qytetin tërësisht, duke krijuar një masterplan që lejon ndërtimin e një Kirune të re, në një vend më të sigurt.
“Ata duan të ndërtojnë hapësira takimi, si një shesh që ne nuk e kishim. Ata gjithashtu duan më shumë zona tregtare, rrugë për këmbësorë dhe, ndoshta më e rëndësishmja, qasje në natyrë. Ne me të vërtetë na pëlqen të jetojmë jashtë”, tha banorja e Kirunës, Clara Nyström.
Konkretisht do të zhvendosen 450 mijë metra katrorë shtëpi, shkolla dhe ambiente publike, tregtare dhe të kohës së lirë. Deri në vitin 2035 pritet të përfundojë procesi i zhvendosjes, që përfshin edhe zhvendosjen e mijëra banorëve, si dhe ruajtjen e trashëgimisë kulturore dhe ndërtimin e një infrastrukture moderne dhe të qëndrueshme. Ky projekt ambicioz synon jo vetëm të garantojë sigurinë e banorëve, por edhe të rivitalizojë qytetin, duke tërhequr breza të rinj banorësh dhe vizitorësh.
Në fund të fundit, Kiruna e re do të projektohet për të qenë më efikase në energji, me hapësira publike të mirëplanifikuara, banesa moderne dhe zgjidhje të qëndrueshme lëvizshmërie. Aktualisht ky qytet ka 23.000 banorë dhe është një territor sa Sllovenia. I vendosur në një zonë të mbrojtur natyrore, procesi i zhvendosjes së këtij qyteti përfaqëson një përpjekje të paprecedentë në epokën moderne. Ky projekt hedh dritë edhe mbi rëndësinë e marrjes së masave proaktive në luftën kundër ndikimeve të ndryshimeve klimatike dhe shfrytëzimit të burimeve natyrore, raporton A2CNN.
Ndërsa Kiruna nis udhëtimin e saj të guximshëm të zhvendosjes, ajo bëhet një simbol frymëzues se si shpirti dhe vendosmëria njerëzore mund të mbizotërojnë mes sfidave më të jashtëzakonshme.
