Injeksioni i njohur për humbje peshe, Mounjaro, mund të përshkruhet tashmë edhe për fëmijë që nga mosha 10-vjeçare me diabet të tipit 2, pas rekomandimeve të reja nga Agjencia Evropiane e Barnave (EMA).
Deri më tani, mundësitë e trajtimit për fëmijët me diabet të tipit 2 – një sëmundje që shkakton rritje të rrezikshme të sheqerit në gjak dhe rrit rrezikun për sëmundje të zemrës, dështim të veshkave dhe goditje në tru – kanë qenë kryesisht të kufizuara në metforminë dhe insulinën.
Por EMA ka rekomanduar tashmë zgjerimin e përdorimit të Mounjaro edhe për pacientë më të rinj, në kombinim me një dietë me kalori të reduktuara dhe aktivitet fizik të shtuar, për t’i ndihmuar ata të kontrollojnë më mirë nivelin e sheqerit në gjak dhe të humbin peshë.
Tirzepatide, i shitur në Evropë me emrin tregtar Mounjaro, është tashmë i miratuar për humbje peshe dhe për trajtimin e diabetit të tipit 2 të pakontrolluar te të rriturit.
Për t’u kualifikuar për këtë injeksion, të rriturit duhet të jenë klinikisht obezë ose të kenë një indeks të masës trupore (BMI) midis 27 dhe 30, si dhe të paktën një problem shëndetësor të lidhur me peshën, si apneja e gjumit, sëmundjet e zemrës ose tensioni i lartë i gjakut.
Ky ilaç – i njohur si agonist i GLP-1 – vepron duke imituar hormonet që rregullojnë sheqerin në gjak, duke ulur oreksin, ngadalësuar tretjen dhe reduktuar nivelin e glukozës.
Në një studim klinik të fazës së avancuar, të publikuar në revistën The Lancet, studiuesit zbuluan se Mounjaro i ndihmoi fëmijët e moshës 10 deri në 17 vjeç me diabet të tipit 2 jo vetëm të përmirësonin kontrollin e sheqerit në gjak, por edhe të humbnin peshë të konsiderueshme gjatë një periudhe 52-javore.
Pas 30 javësh, fëmijët që morën dozën 10 mg patën ulje domethënëse të BMI-së, me një humbje mesatare prej 11.2 për qind të peshës trupore.
Edhe pse disa fëmijë përjetuan efekte anësore – përfshirë diarre, të përziera, të vjella dhe dhimbje barku – studiuesit thanë se këto ishin të ngjashme me ato të vërejtura te të rriturit dhe se shumë pak pjesëmarrës e ndërprenë trajtimin për këtë arsye.
Dr. Tamara Hannon, drejtoreshë e Programit Klinik të Diabetit në Shkollën e Mjekësisë të Universitetit të Indianës dhe autore kryesore e studimit, tha:
“Fëmijët dhe të rinjtë që jetojnë me diabet të tipit 2 shpesh përballen me një ecuri më agresive të sëmundjes dhe, në shumë raste, trajtimet e linjës së parë si metformina dhe insulina nuk arrijnë ta kontrollojnë mjaftueshëm nivelin e sheqerit në gjak.
Këto rezultate ofrojnë një mundësi premtuese për të ndryshuar rrjedhën afatgjatë të shëndetit të të rinjve që jetojnë me këtë gjendje komplekse.”
Aktualisht, disa barna të grupit GLP-1 janë të disponueshme në sistemin shëndetësor publik të Anglisë (NHS), si për humbje peshe ashtu edhe për trajtimin e diabetit të tipit 2, por të gjitha rekomandohen vetëm për të rriturit.
Studime të mëparshme kanë treguar se të rriturit që përdorin Mounjaro – i quajtur shpesh “King Kong-u” i barnave për dobësim – kanë humbur deri në 20 për qind të peshës trupore për pak më shumë se një vit.
Ndërkohë, kompania Novo Nordisk, prodhuesja e Ozempic dhe Wegovy, ka marrë tashmë miratimin për përdorimin e injeksionit të saj për humbje peshe te fëmijët nga 12 vjeç e lart.
Por EMA po rekomandon tani që Mounjaro të përdoret edhe për fëmijët nga 10 vjeç e sipër, si trajtim i vetëm ose si shtesë e barnave të tjera për diabetin.
Të dhënat më të fundit të NHS-së, të analizuara nga Shoqata Mbretërore për Shëndetin Publik, sugjerojnë se deri në vitin 2035 shumica e fëmijëve do të jenë mbipeshë ose obezë në nëntë zona të Anglisë.
Më shumë se një e treta e fëmijëve të shkollave fillore janë tashmë mbipeshë ose obezë, ndërsa mbi 22 për qind e fëmijëve të klasës së gjashtë (10–11 vjeç) konsiderohen klinikisht obezë.
Kjo rrit rrezikun për një sërë sëmundjesh kronike gjatë fëmijërisë dhe më vonë në jetë, përfshirë sëmundjet e zemrës, goditjen në tru, tensionin e lartë të gjakut, diabetin dhe disa lloje kanceri.
Edhe pse kjo përqindje ka rënë për të tretin vit radhazi, ajo mbetet më e lartë se nivelet para pandemisë së Covid-19.
Diabeti i tipit 2 shfaqet kur trupi bëhet rezistent ndaj insulinës – hormonit që kontrollon sheqerin në gjak – duke bërë që niveli i glukozës të rritet. Me kalimin e kohës, pankreasi mund të mos prodhojë mjaftueshëm insulinë.
Injeksionet për humbje peshe si Mounjaro imitojnë një hormon natyror të zorrëve, të njohur si GLP-1, i cili ndihmon trupin të çlirojë insulinë kur është e nevojshme, balancon sheqerin në gjak, ul oreksin dhe ngadalëson tretjen.
Nivelet e larta të sheqerit në gjak për një kohë të gjatë – shpesh të përkeqësuara nga obeziteti – mund të çojnë në infarkt, goditje në tru, si dhe dëmtime të syve, veshkave dhe këmbëve.
Simptomat e kësaj sëmundjeje, e cila diagnostikohet përmes analizave të gjakut, përfshijnë etje të shtuar, lodhje dhe nevojë për urinim më të shpeshtë, megjithëse shumë persona nuk shfaqin shenja të dukshme.
Sipas shifrave më të fundit, rreth 4.3 milionë persona jetonin me diabet në Mbretërinë e Bashkuar në vitet 2021/22.
Rreth 90 për qind e rasteve janë diabet i tipit 2, i lidhur kryesisht me obezitetin, ndërsa diabeti i tipit 1 është një gjendje gjenetike që zakonisht diagnostikohet herët në jetë. /GazetaExpress/
