Pse kontraksionet e parregullta të traktit tretës shkaktojnë kaq shumë simptoma të ndryshme
Çrregullimi i motilitetit është një gjendje që mund të shkaktohet si nga sëmundje organike, ashtu edhe nga çrregullime funksionale, të cilat shfaqen me simptoma si disfagia (vështirësi në gëlltitje), dhimbje në gjoks, dispepsi ose kapsllëk.
Ky është një term i përgjithshëm që përfshin gjendje të ndryshme që prekin pjesë të ndryshme të traktit tretës. Shkaku themelor është zakonisht mosfunksionimi i nervave ose muskujve, që çon në kontraksione ose relaksime të parregullta të muskujve të zorrëve. Disa prej tyre janë shumë të shpeshta (p.sh. sëmundja e refluksit gastroezofageal), ndërsa të tjera, si gastropareza, janë më të rralla. Te disa pacientë preket vetëm një pjesë e traktit tretës, ndërsa te të tjerët çrregullimi është më kompleks.
Çfarë nënkupton çrregullimi i motilitetit?
Ky term përfshin gjendjet ku kontraktimet dhe koordinimi i organeve të tretjes – kryesisht i ezofagut, stomakut dhe zorrëve, janë të dëmtuara, duke shkaktuar probleme në transportin e ushqimit nëpër sistemin tretës. Shkaku mund të jetë organik (lidhet me sëmundje strukturore) ose funksional (pa dëmtim strukturor), por simptomat shpesh janë të ngjashme: disfagi, dhimbje gjoksi, dispepsi apo kapsllëk.
Për diagnozë përdoren metoda si elektrogastrografia (EGG) ose manometria, transmeton Telegrafi.
Simptomat kryesore
Çrregullimet e motilitetit mund të shkaktojnë:
▪ Dhimbje të forta barku
▪ Kapsllëk të rëndë
▪ Sëmundjen e refluksit gastroezofageal (GERD)
▪ Të vjella të përsëritura
▪ Çrregullimet më të zakonshme të motilitetit
▪ Akalazia – paaftësia e ezofagut për të lëvizur ushqimin, duke sjellë vështirësi në gëlltitje
▪ Dispepsia
▪ Disfagia
▪ GERD – irritim kronik i ezofagut nga kthimi i acidit ose i bilës nga stomaku
▪ Pseudo-obstruksioni intestinal
▪ Sindroma e zorrës së irrituar (IBS)
▪ Diarreja
▪ Kapsllëku
▪ Inkontinenca fekale – pamundësia për të kontrolluar nxjerrjen e jashtëqitjes
▪ Gastropareza – zbrazja e ngadalësuar e stomakut
▪ Çrregullimet që prekin traktin e poshtëm tretës
▪ Pseudo-obstruksioni intestinal
▪ Rritja e tepërt bakteriale në zorrën e hollë (SIBO)
▪ Disinergjia pelvike
▪ Sëmundja e Hirschsprungut
Si diagnostikohet çrregullimi i motilitetit?
Diagnoza kërkon metoda të specializuara dhe procedura endoskopike të avancuara:
Manometria ezofageale me rezolucion të lartë dhe teknologji të impedancës – Mat kontraktimet e muskujve të ezofagut me anë të një kateteri të hollë të futur përmes hundës. Jep informacion mbi forcën dhe koordinimin e ezofagut.
Studimi ambulator pH me kapsulë pa tel – Një kapsulë e vogël vendoset në mukozën e ezofagut gjatë endoskopisë dhe mat nivelin e aciditetit për 48 orë. Pas testimit, kapsula del natyrshëm me jashtëqitje.
Sonda endoluminale funksionale – Përdoret gjatë endoskopisë për të diagnostikuar çrregullime si akalazia. Një balonë e vogël në ezofag jep impulse elektrike që matin efikasitetin e gëlltitjes.
Studimi i tranzitit gastrointestinal – Mat shpejtësinë e kalimit të ushqimit në stomak, zorrë dhe rektum duke përdorur kapsula inteligjente, scintigrafi ose markues radiopak.
Endoskopia – Jep pamje të drejtpërdrejtë dhe të detajuar të traktit tretës.
Manometria anorektale me rezolucion të lartë dhe testi i balonës – Vlerëson ndjeshmërinë, forcën dhe koordinimin e rektumit gjatë defekimit. Ky test ndihmon në identifikimin e shkakut të kapsllëkut ose inkontinencës dhe përcakton trajtimin e përshtatshëm. /Telegrafi/
