Një vit pasi u lejua për testim, Neuralink e miliarderit Elon Musk ka implantuar për herë të parë çipin e saj të trurit me valë tek një njeri.
Musk njoftoi se pacienti mori implantin dhe “po shërohet mirë”.
Pajisja është menduar të ketë disa aplikacione, nga rivendosja e funksionalitetit motorik brenda njerëzve deri te mundësimi i një ndërlidhje tru-kompjuter.
Megjithatë, nuk kishte asnjë verifikim të pavarur të pretendimeve të Musk, dhe Neuralink nuk ofroi shumë detaje.
Pavarësisht kësaj, Musk e ka shpallur Neuralink si të ardhmen e teknologjisë dhe mjekësisë, por shqetësimet etike janë ngritur rreth çipit dhe testimit të tij.
Ja çfarë duhet të dini për Neuralink dhe testimin e tij njerëzor.
Çfarë është Neuralink dhe çfarë bën?
Neuralink është një startup për çipa truri i themeluar nga Musk në vitin 2016.
Një pajisje me madhësinë e një monedhe implantohet në kafkë në mënyrë kirurgjikale, me tela ultra të hollë që hyjnë në tru dhe zhvillon një ndërlidhje tru-kompjuter (BCI).
Pajisja do të regjistronte aktivitetin e trurit dhe do ta dërgonte atë në një pajisje, të tillë si smartphone, përmes një lidhjeje të përbashkët Bluetooth.
Produkti i parë, i quajtur Telepathy, do t’i lejonte njerëzit të kontrollonin telefonat ose kompjuterët e tyre “vetëm duke menduar”, pretendon Musk.
“Mbjellja” e çipit në pjesën e trurit që kontrollon funksionin motorik do t’u mundësonte njerëzve gjithashtu të kapërcejnë çrregullimet neurologjike, pretendon kompania.
Musk tha se përdoruesit fillestarë do të ishin ata që kanë humbur përdorimin e gjymtyrëve të tyre.
Cila është faza e provës njerëzore të Neuralink?
Faza e testimit njerëzor do të mbledhë të dhëna për sigurinë dhe efektivitetin, duke ndihmuar në përmirësimin e pajisjes.
Musk tha të hënën në X se “rezultatet fillestare tregojnë zbulim premtues të pikës së neuronit”.
Kjo do të thotë që neuronet po dërgojnë sinjale elektrike dhe kimike tek njëri-tjetri rreth trupit, raporton Telegrafi.
Një aktivitet i tillë na lejon të kryejmë funksionet tona të përditshme nga të ngrënit tek të folurit.
Kur Neuralink fillimisht filloi kërkimin për pjesëmarrësit e provës në shtator, ajo po kërkonte individë me sëmundje të palcës kurrizore, një pjesë kyçe e sistemit nervor të trupit.
Administrata Amerikane e Ushqimit dhe Barnave miratoi provat njerëzore në maj të vitit 2023 mes hetimeve federale për sigurinë e provave të saj te kafshët.
Çfarë testimi ka kryer Neuralink në të kaluarën?
Neuralink ka testuar çipin e tij te majmunët dhe derrat.
Kompania tregoi disa majmunë që “luanin” video lojëra bazë ose lëviznin kursorin në një ekran përmes implanteve të tyre Neuralink.
Megjithëse Neuralink thotë se asnjë majmun nuk pësoi si rezultat i implanteve të tyre, ka pasur raporte për probleme me implantet tek majmunët, duke përfshirë paralizën, konvulsionet dhe ënjtjen e trurit.
A ka ndonjë kompani tjetër të përfshirë në projekte të tilla?
Ka rreth 40 prova të ndërlidhjes tru-kompjuter në proces, sipas një databaze në internet të provave klinike aktive në Shtetet e Bashkuara.
Për shembull, kompania me bazë në Australi, Synchron implantoi pajisjen e saj në një pacient amerikan në korrik të vitit 2022.
Implanti i Synchron nuk kërkon prerje në kafkë për instalim.
Prova të tjera synojnë nevojat mjekësore ndërsa kompania e Musk shkon përtej kësaj, duke synuar të lejojë njerëzit të kontrollojnë telefonat inteligjentë dhe pajisjet e tyre.
Cilat janë shqetësimet etike rreth Neuralink?
Ekspertët kanë ngritur shqetësime rreth eksperimentimit të çipit të trurit të Neuralink te kafshët, si dhe rreziqet e mundshme që lidhen me operacionin e trurit, të tilla si hemorragjia e trurit ose krizat.
Ata shtojnë se vizioni i Musk për implantet ngre shqetësime për privatësinë dhe mbikëqyrjen.
Gjithashtu janë të disponueshme detaje të pakta mbi aftësinë e përdoruesve për të mbajtur kontrollin e të dhënave të tyre personale dhe aktivitetit nervor.
Në fillim të këtij viti, Departamenti Amerikan i Transportit gjobiti Neuralink për dështimin e regjistrimit të vetvetes si transportues i materialit të rrezikshëm – implantet nga truri i primatëve – sipas të dhënave nga agjencia federale të shikuara nga Reuters.
