Ish Përfaqësuesit e Lartë Christian Schwarz-Schilling dhe Valentin Inzko po i kërkojnë Komisionit Evropian të pranojë Bosnje dhe Hercegovinën dhe Kosovën në BE “shpejt dhe joburokratikisht”. Ata kërkojnë garanci nga NATO se do të mbrojnë popullsinë e Bosnjës dhe Kosovës.
Ata gjithashtu besojnë se Serbisë “duhet t’i hiqet statusi i një kandidati për anëtarësim”. “24 shkurti 2022 është një ditë e zezë në historinë evropiane, sepse ekziston rreziku që një agresion i tillë kundër një shteti sovran mund të inkurajojë diktatorët e tjerë të ndërmarrin hapa të ngjashëm”.
Me këto fjalë, dy ish-përfaqësuesit e lartë në Bosnje dhe Hercegovinë, Christian Schwarz-Schilling dhe Valentin Inzko, iu drejtuan presidentëve të Komisionit Evropian, duke reaguar ndaj zhvillimit dramatik të situatës në Ukrainë dhe sulmeve të ushtrisë ruse ndaj objektivave civile, transmeton DW.
Përveçse u kujtojnë luftën e Putinit dhe terrorin e artilerisë kundër banorëve të Sarajevës, ata gjithashtu besojnë se Milorad Dodik dhe Aleksandar Vuçiç mund të përdorin agresionin e Rusisë kundër Ukrainës dhe të provokojnë incidente ose një luftë të re në Bosnje dhe Hercegovinë apo Kosovë.
“Serbia dhe Republika Srpska nuk i kanë arritur qëllimet e tyre nga vitet 1990. Përveç kësaj, ato ushqejnë marrëdhënie shumë të ngushta me Rusinë. Prandaj, ne kemi frikë se agresioni aktual kundër Ukrainës mund të përhapet në Ballkanin Perëndimor, në radhë të parë në Bosnje dhe Hercegovinë dhe Kosovë”, shprehen ata në një letër të përbashkët drejtuar Ursula von der Leyen.
Negociatat për anëtarësim pa vonesë
Duke qenë se anëtarët e BE-së kanë bërë thirrje për pranimin urgjent të Ukrainës në BE: Bullgaria, Republika Çeke, Estonia, Letonia, Lituania, Polonia, Sllovakia dhe Sllovenia – tani, sipas ish-përfaqësuesve të lartë, është koha për t’u takuar me Ballkanin Perëndimor. duke aspiruar anëtarësimin në BE, bisedimet e pranimit do të fillojnë pa vonesë. Kjo duhet të zbatohet edhe për Bosnje-Hercegovinën dhe Kosovën dhe duhet të jetë një mësim nga ngjarjet e 6 ditëve të fundit, thuhet në një apel të përbashkët të Inzko dhe Schwarz-Schilling drejtuar Presidentit të Komisionit Evropian.
“BE duhet të pranojë Bosnje dhe Herzegovinën në BE sa më shpejt dhe në mënyrë joburokratike të jetë e mundur”, tha Schwarz-Schilling, duke shtuar se evropianët kanë gjithashtu një detyrim moral ndaj këtyre shteteve.
Valentin Inzko beson se ngjarjet në Ukrainë mund ta shtyjnë komunitetin ndërkombëtar të trajtojë seriozisht Bosnje Hercegovonën dhe kërcënimet e shkëputjes, megjithëse Dodik nuk po flet për këtë për momentin dhe Rusia dhe Serbia theksojnë se mbështesin sovranitetin territorial të Bosnje Hercegovinës.
“Me kusht, mund të flasim për një sistem gjykatash të bashkuara. Kjo është arsyeja pse EUFOR ka forcuar tashmë trupat e saj në Bosnje Hercegovinë, gjë që unë e kam kërkuar gjithmonë, megjithëse nuk ka ose pothuajse nuk ka ushtarë gjermanë në Bosnje Hercegovina. Formula është: Ballkan paqësor “Evropë më e sigurt”, tha Inzko. Ai shton se në 15 vitet e fundit nuk ka parë një interes kaq të madh të komunitetit ndërkombëtar për Bosnje Hercegovonën si tani dhe se është shumë i kënaqur për këtë.
Dy ish-përfaqësuesit e lartë në Bosnje dhe Hercegovinë theksojnë se NATO dhe BE, me trupat e tyre EUFOR, kanë një mandat dhe një detyrim ndaj Bosnje dhe Hercegovinë. “Ajo rrjedh nga Marrëveshja e Paqes e Dejtonit dhe Marrëveshja e Berlin Plus (një marrëveshje për veprime të përbashkëta ushtarake midis NATO-s dhe BE-së) dhe kërkon ruajtjen e sovranitetit dhe integritetit territorial të Bosnje dhe Hercegovinë-së, pavarësisht se ky vend nuk është anëtar i NATO-s apo BE”.
Përkundër këtij detyrimi, ata i bëjnë thirrje NATO-s dhe Sekretarit të Përgjithshëm Jens Stoltenberg që të japin “garanci të forta për popullin e Bosnje-Hercegovinës se ata nuk do të mbeten të bllokuar, siç ishin 30 vjet më parë”. Atij iu kërkua gjithashtu “të ndërmerrte hapat e nevojshëm për të parandaluar kërcënimet ndaj ekzistencës së Bosnjë-Hercegovinës”.
“Askush nuk e di se cilat janë qëllimet e Putinit. Kjo është arsyeja pse ne ju kërkojmë të bëni gjithçka në fuqinë tuaj për të mbrojtur Bosnje dhe Hercegovinë. Qytetarët e saj duhet të marrin garancitë e NATO-s në rast se lufta përhapet në Ballkanin Perëndimor,” tha Inzko.
Inzko nuk beson se “Putini dhe Lavrov do të zgjohen në mëngjes duke menduar për Banjallukën”, por kjo nuk do të thotë domosdoshmërisht se një ditë nuk mund të jetë në rendin e ditës.
Prandaj, përfaqësuesit e lartë po kërkojnë të dërgojnë trupa të NATO-s në Korridorin e Brckos dhe në Bosnje-Hercegovinë. kufiri me Serbinë, duke cituar deklaratën e fundit të Stoltenberg: “Kremlini po përpiqet të vendosë NATO-n dhe BE-në në një pozicion për të ofruar më pak mbështetje për partnerët e tyre, dhe për këtë arsye përgjigja jonë kolektive duhet të jetë të japim edhe më shumë mbështetje për vende të tilla si Bosnje dhe Hercegovinë, Moldavia. dhe Gjeorgjisë. ndihmojini ata të kenë sukses në reformat e tyre demokratike dhe në rrugën që kanë zgjedhur.”
Për t’i hequr Serbisë statusin kandidat?
Inzko dhe Schwarz-Schilling shkojnë një hap më tej. Ata besojnë se Serbia, e cila refuzon të vendosë sanksione ndaj Rusisë, duhet të përjashtohet nga kandidatura e saj për anëtarësim në BE. Ato i referohen Përfaqësuesit të Lartë të parë në Bosnje dhe Hercegovinë, Karl Bildt, i cili shkroi në Twitter pak ditë më parë se qëndrimi i Serbisë ndaj Rusisë “e skualifikon atë nga procesi i anëtarësimit” dhe se “për vendet që nuk ndajnë vlerat evropiane, nuk ka vend. në BE”.
“Jam dakord me Carl Bildt”, tha Valentin Inzko për DW, duke shtuar: “Por ai mund ta kishte thënë këtë më parë”.
“Dëshiroj t’ju kujtoj se një politikan tjetër – pikërisht Heiko Maas (ish-ministri i Jashtëm gjerman) tha më 28 tetor 2020 se në një vend që dëshiron të anëtarësohet në BE, nuk mund të ketë vend për nxitjen e nacionalizmit, mohimin e krimeve të luftës dhe duke lavdëruar kriminelët e luftës”.
Letrat drejtuar Stoltenberg dhe Ursula von der Leyen, si një apel i përbashkët, u dorëzuan nga Përfaqësuesit e Lartë në Konsullatën e Përgjithshme të Bosnje dhe Hercegovinë në Frankfurt. Konsulli i Përgjithshëm dhe me origjinë nga Mostari, Vishnja Lonçar, me iniciativën e së cilës u festuan për herë të parë 30 vjetori i shtetësisë së Bosnje dhe Hercegovinë, tha për DW:
“Lufta në Ukrainë është e tmerrshme, por askush në Bosnje dhe Hercegovinë nuk ka të drejtë ta thotë atë fjalë, aq më pak ta kërcënojë. Ne, së bashku me imamë, fretër dhe priftërinj ortodoksë, po festojmë Ditën e Pavarësisë dhe askush nuk do të na ndajë”./FrontOnline/
