Kjo është Shqipja e cila në Gjilan punonte për rrogë 150 euro, kurse tani po mahnit Zvicrën me mjeshtritë e saj

0
632

Me prejardhje nga Gjilani i Kosovës, Shqipe Déforel kohën e ndanë me pejsazhet e bukura alpike dhe punëtorinë e saj në Vuadens. Ajo është duke përjetësuar një zeje tradicionale pothuajse të harruar: fabrikimin e një lloj tjegullave të drunjta.

Tash e pesë vite, gruaja e re me plot energji dhe me sy mgjyrë kafeje, Shqipja e ka lënë Kosovën për tu vendosur në Zvicër. Ajo edhe më tej e kujton habinë e saj të madhe gjatë qëndrimit në rrethinën Gruyère „ku lopët defilonin me kurora lulesh mbi kokë. Asnjëherë më parë nuk e kisha parë një gjë të tillë“. Në një stan në Roter Sattel, i vendosur rrëzë vargmalit Gastlosen, gjatë sezonit veror ajo është angazhuar si ndihmëse në punët blegtorike, së bashku me bashkëshortin e saj. „Një jetë e thjeshtë, pa korrent elektrik dhe banjo, por kjo më ka pëlqyer. Edhe sot e kësaj dite, kur zbres nga mali, tingujt e zileve më mungojnë pa masë“, shton ajo.

E vendosur në një banesë të fermës familjare në Vuadens, së bashku me bashkëshortin e saj Filipin, zdrukthëtar dhe blegtor, ajo është mahnitur nga gjithë ata drunj përreth saj. „Në Kosovë, shumica e shtëpive janë të ndërtuara me tulla, ndërsa druri kryesisht përdoret për djegie“.

Dëshira e saj për ruajtjen e traditave zvicerane, e zhyti në një sfidë të re edhe jo aq të kehtë. „Kur mjeshtri zviceran i tjegullave të drunjta, Lucien Carrel, i tha bashkëshortit tim se është duke kërkuar ndokend për fabrikimin e tyre, unë u paraqita personalisht. Bashkëshorti im u shqetësua, duke gjykuar se kjo zeje është një punë e rëndë për një grua, por unë isha e vendosur që ta mësoja. Brenda gjashtë ditësh ma mësoi sadopak zejen e tij, mënyrën se si të përpunohet druri dhe ma transmetoi dashurinë për drurin. Mandej, i kënaqur me punën time, ai më punësoi. Është një punë e rëndë fizike, por emocionale pasi çdo element i drurit është unik dhe kërkon përshtatje, sipas nevojës së drurit. Në Kosovë, unë punoja në një furrë buke dhe asnjëherë nuk më kishte shkuar mendja se ekzistojnë elemente të tilla të drurit“, ka pohuar Shqipja për gazetën „La Gruyere“, përcjellë „Shtegu.com“.

Në punëtorinë e saj të vendosur nën apartamentin e tyre qëndrojnë të gjitha pajisjet e nevojshme për përpunimin e lementeve të drurit. „Përpunimi i drurit fillon nga tetori-nentori kur druri është ende i gjelbër. Pothujase tre vite po bëhen që i përkushtohem me orar të plotë. E dua kontaktin me drurin, pasi më pëlqen pa masë“, vazhdon më tej Shqipja duke rrëfyer për mënyrën e përpunimit të elementeve të drurit.

Ashtu siç bredhi ka stolisur pyjet zvicerane, edhe Shqipja i ka gjetur rrënjët e saj në Gruyère. Këtë punë ajo e bën me kënaqësi, respekt dhe vlerësim të madh. Në mes tjerash, ajo ende nuk ka mundur të takojë ndonjë tjetër femër në këtë profesion. Për zviceranët është vështirë të shqiptohet emri i saj, por ajo u rrëfen se për cilin shpend bëhet fjalë dhe ata e kuptojnë.

Shqipja është 34-vjeçare dhe me prejardhje nga Gjilani, një qytet i vogël 47 kilometra larg kryeqytetit të Kosovës. Paraprakisht, ajo punonte nënjë furrë buke për një pagë mesatare prej 150 euro nëmuaj, që në kontekstin politik e ekonomik është shumë vështirë. Zvicrën e zbuloi gjatë pushimeve që i bëri tek prindërit e saj në Gjenevë. Po gjatë kësaj kohe, ajo e takoi edhe dashurinë e madhe të saj, Philippe Déforel. Një vit më vonë, ata martohen dhe vendosen në Vuadens. Që nga dita e parë e punës, mjeshtri zviceran kishte theksuar se Shqipja është një punëtore e shkëlqyeshme, e ndërgjegjshme dhe puna e saj është e pastër. Ndërsa bashkëshorti i saj i konfirmon këto epitete duke shtuar se ajo është në gjendje t`i zhvendosë edhe malet me fuqinë e saj.

Leave a Reply